نحوه حفاظت از چوب‌های تاریخی بررسی شد

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، نوشین طغرایی عضو هیأت علمی گروه پالئوبوتانی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در این کارگاه آموزشی که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد به بیان مقدمه‌ای در خصوص تولید چوب در گیاه پرداخت.

او تصریح کرد که در بررسی ساختار چوب‌ها با دو گروه چوب‌های درختان پهن‌برگ و سوزنی‌برگ سرو کار داریم که ساختمان اصلی انها عمدتا در جهت محور طولی درخت هستند.

طغرایی در ادامه با طرح ساختمان ماکروسکوپی و میکروسکوپی چوب، به بیان گوشه‌ای از عناصر تشکیل‌دهنده چوب، نقش و وظایف آنها پرداخت.

او با بیان ویژگی‌های میکروسکوپی برای شناسایی چوب ارتباط چوب و محیط رویشگاه را تفسیر کرد.

وی خاطرنشان ساخت که چوب در درختان زنده 4 نقش هیدرولیک، مکانیک، متابولیک و دفاعی ایجاد می‌کند.

طغرایی، پهنای حلقه رویش، میزان چوب آغاز و پایان، تراکم بافت‌های چوب، نسبت اشعه چوبی و بلندی آنها، ضخامت دیوار سلولی، ابعاد الیاف چوب، کانال رزین، حلقه یخ‌زدگی، ترک‌های شعاعی و ... را از ویژگی‌های و پدیده‌های قابل مطالعه در ارتباط با محیط عنوان کرد.

برساله سالک آزاد کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی - فرهنگی دیگر سخنران این کارگاه بود که به بیان نکاتی درباره حفاظت چوب در مواجهه با شرایط محیطی و فیزیکی پرداخت.

او کنترل رطوبت و دمای محیط را پایه اولین اقدامات حفاظتی دانست و تصریح کرد که کنترل نور ماوراءبنفش uv و نورهای مصنوعی، کنترل مواد شیمیایی و استفاده از مواد و حلال مناسب و اثر بخش با قابلیت نفوذ مناسب جزء اولین اقدامات حفاظتی در مقابل عوامل آسیب‌رسان هستند.

این کارشناس، آسیب‌های محیطی را شامل رطوبت، دما، تغییرات جوی، آسیب‌های بیولوژیکی اعلام کرد و افزود: برای از بین‌بردن حشرات نیاز به شناسایی آنها داریم که این کار با استفاده از بقایای حشرات امکان پذیر است.

مهین سهرابی عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا دیگر سخنران این کارگاه آموزشی بود که به معرفی و مقایسه رزین‌های طبیعی و سنتتیک در حفاظت چوب پرداخت.

او با اشاره به کلیات مسئله نفوذ‌پذیری و تقویت‌بخشی چوب تصریح کرد که نفوذ‌پذیری میزان سهولت حرکت سیال در درون یک ماده جامد متخلخل در اثر گرادیان فشار است.

این کارشناس خاطرنشان ساخت که لزوما تمامی اشیا متخلخل نفوذ پذیر نیستند اما چوب به دلیل ساختار چند‌ جانبه‌اش نفوذ‌پذیر است.

وی در ادامه جایگاه دانش سنتی در بومی‌سازی روش‌های حفاظت و مرمت آثار چوبی را بررسی کرد.

گفتنی است، شرکت‌کنندگان در این کارگاه پس از یک روز آموزش نظری، در موضوعات مطالعه ساختمان تشریحی چوب، تهیه اسلاید، مطالعه تشریحی و شناسایی به وسیله میکروسکوپ، خواص چوب، اصول حفاظت و اصلاح اندازه‌گیری میزان رطوبت و جرم ویژه چوب، روش‌های مختلف تیمار چوب با استحکام‌بخش‌ها و ... به مدت 2 روز آموزش عملی دیدند.